e
sv

Deprem Nedir ? Fayları Nasıl Sınıflandırılır ? Kendimizi Nasıl Koruyabiliriz ? Depremle İlgili Bütün Merak Edilenler

Deprem Nedir ? Fayları Nasıl Sınıflandırılır ? Kendimizi Nasıl Koruyabiliriz ? Depremle İlgili Bütün Merak Edilenler
avatar

Soner Bağcı

  • e

    Mutlu

  • e

    Eğlenmiş

  • e

    Şaşırmış

  • e

    Kızgın

  • e

    Üzgün

Deprem, yer kabuğunun hızlıca hareket etmesi sonucu oluşan doğal bir afettir. Bu hareket sonucu, yeryüzünde titreme, sarsılma, çatlama ve kırılmalar meydana gelir. Depremler, yeryüzünde ve deniz tabanında gerçekleşebilir ve zaman zaman tsunami, toprak kayması, çığ, heyelan, yangın, su baskını gibi doğal afetlere sebep olabilir. Depremler sırasında meydana gelen enerji, Richter ölçeğiyle ölçülür.

Deprem Fayları Nasıl Sınıflandırılır ?

Deprem fayları, yer kabuğundaki levhaların hareketi sonucu meydana gelen kırıklar veya çatlaklar olarak tanımlanabilir. Bu faylar, depremler sırasında en çok etkilenen ve en büyük hasarın meydana geldiği alanlar arasındadır. Deprem fayları genellikle iki ana gruba ayrılır: tektonik faylar ve volkanik faylar.

  1. Tektonik Faylar: Bu faylar, levhaların birbirine karşı hareketi sonucu oluşan kırıklardır. Tektonik faylar, dört ana kategoriye ayrılabilir:
  • Normal faylar: Bu faylar, yer kabuğunun gerilmesi sonucu meydana gelir. Bir yüzey diğerinden ayrılarak, aşağı doğru hareket ederler.
  • Ters faylar: Bu faylar, levhaların birbirlerine yaklaşması sonucu oluşan kırıklardır. Bir yüzey diğer yüzeye doğru itilerek, yukarı doğru hareket ederler.
  • Yanal faylar: Bu faylar, levhaların birbirlerine paralel olarak kaydığı kırıklardır. Yüzeyler, yan yana hareket ederler.
  • Oblik faylar: Bu faylar, normal ve ters fayların özelliklerinin birleşiminden oluşur.
  1. Volkanik Faylar: Bu faylar, volkanik patlamaların sonucu oluşur ve volkanik bölgelerde bulunur. Bu faylar, tektonik faylar kadar tehlikeli olmayabilir, ancak yine de önemlidirler ve düzenli olarak izlenmelidirler.

Deprem faylarının sınıflandırılması, deprem riski taşıyan bölgelerde yaşayan insanların ve yapıların güvenliği için önemlidir. Bu nedenle, jeologlar ve diğer uzmanlar, deprem faylarını sürekli olarak izleyerek ve sınıflandırarak, deprem hasarının azaltılmasına yardımcı olurlar.

Depremler Nasıl Oluşur Videolu Anlatım ( Al Jazeera Turk )

 Deprem Dalgaları Nelerdir ?

Deprem dalgaları, depremin sismik dalga olarak yayılması sonucu oluşan dalgalardır. Bu dalgalardaki enerjinin kaynağı depremdir ve genellikle dünya kabuğunun hareketi sonucu oluşur. Deprem dalgaları, yeryüzünde hissedilebilen titreşimlere sebep olabilir ve yapılarda hasara neden olabilir.

Deprem dalgaları, üç türde gelir:

  1. P Dalgaları (İçi boş tüp şeklinde yayılan ses dalgaları): Bir deprem sırasında en hızlı hareket eden dalgalar P (primer veya ileri) dalgalarıdır. Ses dalgalarına benzer şekilde içi boş tüp şeklinde yayılırlar ve sıkışma ve gerilme şeklinde hareket ederler. Yayıldıkları herhangi bir ortamda hareket edebilirler.
  2. S Dalgaları (Dairesel yayılım gösteren yanal dalgalar): S (ikincil veya yanal) dalgaları, deprem dalgalarının ikinci en hızlı türüdür. Yayılımı sırasında dalga boyunun değişmesi nedeniyle yanal bir hareket gösterirler ve yüzeydeki kayaların hareketine neden olurlar. Sadece katı kayaçlarda yayılabilirler.
  3. Yüzey Dalgaları (Yüzeyde ilerleyen dalgalar): En yavaş deprem dalgaları yüzey dalgalarıdır. Bu dalgalar, depremin yüzeye doğru hareket etmesiyle oluşur ve sismometrelerle ölçülebilirler. Yüzey dalgalarının en önemli özelliği, sarsıntının en fazla olduğu yerde en yüksek hareketliği göstermesidir.

Depremleri Ölçmek İçin Ne Kullanılır ?

Depremleri ölçmek için genellikle “sismograf” adı verilen cihazlar kullanılır. Sismograf, deprem sırasında oluşan titreşimleri kaydeden bir alettir. Deprem dalgaları, sismografın içindeki duyarlı bir alet olan seismometre tarafından algılanır ve kaydedilir. Deprem dalgalarının şiddeti, sismograf tarafından ölçülen titreşimlerin büyüklüğüne ve sismografın özelliklerine bağlı olarak belirlenir. Günümüzde sismograf cihazları geliştirilerek, uzaktan kontrol edilebilen ve otomatik olarak verileri toplayan cihazlar da kullanılmaktadır.

Depremde Neden Bina Yıkılır ?

Deprem sırasında binaların yıkılmasının birçok sebebi olabilir. Bunların başlıcaları şunlardır:

  1. Zayıf yapı malzemeleri: Binaların inşa edilirken kullanılan malzemelerin dayanıklılığı çok önemlidir. Zayıf ve kalitesiz malzemelerin kullanılması binaların depreme karşı dayanıksız hale gelmesine neden olabilir.
  2. Yapısal Tasarım Hataları: Binaların tasarımı ve inşası sırasında yapılan hatalar da deprem sırasında yıkılmaya neden olabilir. Örneğin, binaların yeterince sağlam temellerle inşa edilmemesi, yanlış yapısal hesaplamaların yapılması, yanlış yapı malzemesi seçimi vb.
  3. Deprem Dalgalanmalarına Karşı Dayanıksızlık: Deprem dalgaları sırasında binaların dalgalanmaya karşı yeterince dayanıklı olmaması, binaların çökmesine neden olabilir.
  4. İnşaat Hataları: Binaların inşası sırasında yapılan hataların deprem sırasında yıkılmaya neden olması da mümkündür. Örneğin, yetersiz donatı yapılması, çimento oranının yanlış hesaplanması, çatlakların onarımı yapılmaması vb.
  5. Yer Seçimi: Binaların inşa edildiği yerlerin deprem bölgesi olması, yani aktif fay hatları yakınında olması, deprem sırasında yıkılmaya neden olabilir. Ayrıca, zeminin sağlam olmaması veya binaların yapılması için zeminin yeterince sıkıştırılmaması da yıkılmaya neden olabilir.

Bu nedenlerden dolayı binaların depreme dayanıklı olarak inşa edilmesi çok önemlidir.

Depreme Dayanıklı Ev Nasıl Yapılır ?

Depreme dayanıklı evler, deprem sırasında hasar almayı minimize etmek ve insanların güvenliğini sağlamak için tasarlanmıştır. Bu tür binalar genellikle yerel inşaat kodlarına uygun olarak inşa edilir ve güçlendirilmiş malzemeler ve teknolojiler kullanılır. İşte depreme dayanıklı evlerin bazı özellikleri:

  1. Temel ve yapısal tasarım: Depreme dayanıklı evlerin temel ve yapısal tasarımları, binaların zeminde daha iyi tutunmasını ve deprem sırasında daha az hareket etmesini sağlar.
  2. Güçlendirilmiş malzemeler: Deprem dayanıklı evler genellikle güçlendirilmiş malzemeler kullanılarak inşa edilir. Örneğin, çelik kolonlar ve çerçeveler, betonarme duvarlar, özel yalıtım malzemeleri vb.
  3. Zemin iyileştirme: Depreme dayanıklı evler, zemin etüdü ve uygun temel tasarımı gibi önlemlerle zemine daha iyi tutunur ve deprem sırasında daha az hareket eder.
  4. Esneklik: Deprem sırasında binaların esnek olması, deprem dalgalarına karşı daha iyi direnç göstermelerini sağlar. Bu, yapısal elemanların sağlam olması ve doğru şekilde yerleştirilmesiyle sağlanır.
  5. Doğru yönetmeliklere uygunluk: Depreme dayanıklı evler, yerel inşaat yönetmeliklerine uygun olarak inşa edilir ve periyodik olarak denetlenir.

Bu önlemler, binaların depreme karşı daha dayanıklı hale gelmesini sağlar. Ancak, hiçbir bina tamamen deprem güvenli değildir. Deprem dayanıklı evler bile, çok güçlü bir deprem sırasında hasar görebilir.

Sismik İzalatör Nedir ? Nasıl Çalışır ?

Sismik izolatörler, depremlerde oluşabilecek yıkıcı etkileri en aza indirmek amacıyla yapıların altına veya üstüne yerleştirilen cihazlardır. Bu cihazlar, deprem dalgalarının yapıya olan etkisini azaltarak binanın hasar görme olasılığını düşürmeye yardımcı olur. Sismik izolatörler, yapıyı yer sarsıntısıyla birlikte hareket ettirmeyi engeller ve yapıyı gövdesel bir biçimde izole ederek hasarın büyük ölçüde önlenmesini sağlar. Sismik izolatörlerin kullanımı, deprem hasarının en aza indirilmesine yardımcı olan modern bir inşaat tekniğidir.

9.0’lık Depreme Dayanan Deprem İzolatörü Nedir? Nasıl Çalışır? Webtekno

Sismik İzalatörün Tam Çalışma Sistemi Nasıldır ?

Sismik izolatörler, yapıları depreme dayanıklı hale getirmek için kullanılan bir teknolojidir. Deprem sırasında, bu sistemler, yapıyı sarsıntıdan koruyan bir tampon görevi görür.

Sismik izolatörler, temel olarak, yapıyı zeminden ayıran, yapıya uygulanan kuvvetleri azaltan ve titreşimleri emen bir yalıtım tabakasından oluşur. Bu yalıtım tabakası, genellikle kauçuk, elastomer, polimer veya diğer benzer malzemelerden yapılır. Bu malzemeler, titreşimleri emerek ve yapıya uygulanan kuvvetleri azaltarak, yapıyı depremden korumak için kullanılır.

Sismik izolatörlerin tam çalışma sistemi, zemin ve yapı arasındaki bağlantıyı keserek, yapıya uygulanan kuvvetleri azaltmak ve titreşimleri emmek suretiyle, yapıyı depremden korumaktır. Bu sayede, yapı deprem sırasında daha az zarar görür ve daha sonra daha hızlı bir şekilde onarılabilir.

Deprem Nedir ? Fayları Nasıl Sınıflandırılır ? Kendimizi Nasıl Koruyabiliriz ? Depremle İlgili Bütün Merak Edilenler

Deprem Nedir ? Fayları Nasıl Sınıflandırılır ? Kendimizi Nasıl Koruyabiliriz ? Depremle İlgili Bütün Merak Edilenler

Deprem Anında Neler Yapılmalıdır ?

Deprem anında yapılması gerekenler, öncelikle kişilerin can güvenliğini korumaya yöneliktir. Aşağıdakiler, deprem anında yapılması gerekenlerdir:

  1. Kendinizi koruyun: Deprem anında en önemli şey, can güvenliğinizi korumaktır. Bu nedenle hemen kendinizi koruyacak bir yere gitmelisiniz. Eğer mümkünse, masanın altına veya dolap arkasına saklanabilirsiniz. Ayrıca, başınızı korumak için bir yastık veya battaniye gibi bir şey de kullanabilirsiniz.
  2. Dışarıda iseniz açık alana çıkın: Eğer deprem sırasında dışarıdaysanız, binadan uzaklaşın ve açık bir alanda güvenli bir yere gidin. Binanın yakınında durmayın, çünkü bina yıkılabilir veya camlar kırılabilir.
  3. Asansörleri kullanmayın: Deprem anında asansörleri kullanmayın, çünkü asansör kapısı sıkışabilir ve mahsur kalabilirsiniz. Merdivenleri kullanın.
  4. Yangın çıkışlarını kullanmayın: Deprem anında yangın çıkışlarını kullanmayın, çünkü bu çıkışlar genellikle dar ve kalabalık olabilir.
  5. Elektrik ve gaz vanalarını kapatın: Deprem sonrasında elektrik kabloları ve gaz boruları hasar görebilir. Bu nedenle, depremden sonra evinizde elektrik ve gaz vanalarını kapatın.
  6. Radyoyu açın: Deprem sonrasında radyo açarak, yetkililerin ve yardım ekiplerinin verdiği bilgileri dinleyebilirsiniz.
  7. Yaralılara yardım edin: Eğer deprem sonrasında yaralılar varsa, acil sağlık ekiplerine haber verin veya yaralılara mümkün olan en kısa sürede yardım edin.
  8. Telefon hatlarını serbest bırakın: Deprem sonrasında telefon hatları yoğun olabilir. Sadece acil durumlarda telefon kullanın ve telefon hatlarını mümkün olduğunca serbest bırakın.

Depremler Nasıl Tahmin Edilir ?

Maalesef, şu an için depremleri kesin olarak tahmin etmek mümkün değildir. Ancak, depremler önceden kestirilemez olsa da, bir depremin gerçekleşeceği bölgede veya yakınında olduğu bilinen bir yerde yaşayan insanlar, deprem hazırlıklarını yaparak, deprem anında can ve mal kaybını en aza indirebilirler.

Bununla birlikte, deprem araştırmaları ve gözlemleri, belli bir bölgedeki deprem olasılıklarını ve büyüklüklerini tahmin etmeye yardımcı olabilir. Örneğin, bir bölgedeki sismik faaliyet geçmişi, o bölgede gelecekte oluşabilecek depremlerin büyüklüğü ve frekansı hakkında ipuçları verebilir. Ayrıca, depremler önceden kestirilemese de, deprem anında hemen öncesinde veya sırasında, kısa mesafelerde ses ve ışık dalgalarının yayılması gibi belirtiler gözlenebilir. Bu belirtiler, deprem uyarı sistemleri gibi teknolojik cihazlar kullanılarak tespit edilebilir ve halka acil durum mesajları gönderilerek, deprem anında zararın en aza indirilmesi amaçlanabilir.

Depremlere Karşı Nasıl Önlem Alınabilir ?

Depremlere karşı önlem almak için şu adımlar önerilebilir:

  1. Bina güçlendirme: Özellikle deprem riski yüksek olan bölgelerde, binaların depreme karşı güçlendirilmesi gerekmektedir. Bina güçlendirme işlemleri, bina yapısına ve deprem bölgesine göre farklılık gösterebilir.
  2. Doğru yer seçimi: Eğer mümkünse, deprem riski düşük bölgelerde yaşamak önemlidir. Deprem riski yüksek bölgelerde ev seçimi yaparken, deprem yönetmeliğine uygun olarak yapılmış binaları tercih etmek gerekir.
  3. Acil durum çantası: Acil durum çantası, içerisinde birkaç günlük yiyecek ve su, ilaç, el feneri, radyo, battaniye gibi temel malzemelerin bulunduğu bir çantadır. Deprem sırasında ya da sonrasında kullanılmak üzere hazırlanmalıdır.
  4. Planlı bir kaçış planı: Deprem sırasında kendinizi güvenli bir yere almak önemlidir. Evdeyseniz, olası bir depreme karşı nerede saklanacağınızı ve nasıl kaçacağınızı önceden planlamalısınız.
  5. Düzenli eğitimler: Deprem sırasında doğru davranışları bilmek hayat kurtarıcı olabilir. Deprem anında yapılacakları ve kaçış planlarını öğrenmek için düzenli olarak eğitimlere katılmak faydalıdır.
  6. Sigorta: Deprem sonrası oluşabilecek hasarların karşılanabilmesi için sigorta yaptırmak önemlidir. Hasarlı binaların onarım maliyetleri yüksek olabilir ve sigorta, bu maliyetleri karşılayabilir.

Bu adımlar, depreme karşı alınabilecek önlemlerden bazılarıdır. Ancak unutulmamalıdır ki, deprem doğal bir afettir ve bazı durumlarda önceden önlem almak yeterli olmayabilir. Bu nedenle, deprem anında panik yapmadan, öğrenilen doğru davranışlar doğrultusunda hareket etmek önemlidir.

Dünya Tarihinde Kaydedilmiş En Korkunç ve Kötü Deprem

Dünya tarihinin kaydedilmiş en kötü depremi 23 Ocak 1556’da Çin’de gerçekleşti. Shaanxi, Henan ve Shanxi eyaletlerinde meydana gelen deprem, 8.0 ila 8.3 arasında bir büyüklüğe sahipti ve yaklaşık 830.000 ila 1 milyon kişinin ölümüne neden oldu. Bu deprem ayrıca, bir doğal afet nedeniyle kaydedilen en ölümcül olaylardan biridir.

Kahramanmaraş Depremi Drone Görüntüleri

Yapay Deprem Yapılabilir mi ?

Yapay deprem deneyleri, jeolojik olayları ve yapıların deprem davranışını anlamak, deprem dayanıklı binaların tasarımı ve yapısal performansının test edilmesi gibi nedenlerle yapılabilir. Ancak, gerçek bir depremin oluşması için gerekli olan doğal süreçleri taklit etmek, şu an için teknolojik olarak mümkün değildir. Yani, yapay bir deprem gerçek bir depremin yerini alamaz.

HAARP Nedir ? Gerçekmidir ?

HAARP (High Frequency Active Auroral Research Program), yüksek frekanslı aktif auroral araştırma programı olarak bilinen bir araştırma programıdır. ABD Savunma Bakanlığı, Amerikan Donanması ve Alaska Üniversitesi tarafından ortaklaşa finanse edilmiştir.

HAARP, Alaska’da yer alan bir araştırma tesisi olup, yüksek frekanslı elektromanyetik dalgalar kullanarak yüksek seviyede enerji üretmek amacıyla tasarlanmıştır. Programın amacı, atmosferdeki manyetosfer ve iyonosfer tabakalarında meydana gelen doğal olayların anlaşılması ve kontrol edilmesidir.

Bazı teorisyenler HAARP’ın bir silah olarak kullanıldığına inanmaktadırlar ve bu konuda çeşitli komplo teorileri ortaya atmaktadırlar. Ancak, bu iddiaların herhangi bir bilimsel kanıtı yoktur ve bilim insanları bu iddiaları yalanlamaktadırlar.

Sonuç olarak, HAARP bir araştırma programıdır ve bilimsel amaçlar için tasarlanmıştır. İddiaların aksine, programın bir silah olarak kullanıldığına dair herhangi bir bilimsel kanıt yoktur.

Türkiye’de Yaşanmış Büyük Depremler

Türkiye, deprem kuşağı üzerinde yer alan bir ülke olduğu için tarihi boyunca birçok büyük deprem yaşamıştır. İşte Türkiye’de yaşanmış bazı büyük depremler:

  • 26 Aralık 1939 Erzincan Depremi: 7.9 büyüklüğünde olan depremde, 33.000’den fazla insan hayatını kaybetmiştir.
  • 19 Mayıs 1957 Fethiye Depremi: 7.1 büyüklüğündeki depremde, 400’den fazla insan hayatını kaybetmiştir.
  • 6 Şubat 1971 Gediz Depremi: 7.2 büyüklüğündeki depremde, 1.000’den fazla insan hayatını kaybetmiştir.
  • 24 Kasım 1976 Çaldıran Depremi: 7.5 büyüklüğündeki depremde, 5.291 kişi hayatını kaybetmiştir.
  • 17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi: 7.4 büyüklüğündeki depremde, 17.000’den fazla insan hayatını kaybetmiş, 50.000’den fazla insan yaralanmıştır.
  • 12 Kasım 1999 Düzce Depremi: 7.2 büyüklüğündeki depremde, 894 kişi hayatını kaybetmiştir.
  • 23 Ekim 2011 Van Depremi: 7.2 büyüklüğündeki depremde, 604 kişi hayatını kaybetmiştir.
  • 20 Ocak 2020 Elazığ Depremi: 6.8 büyüklüğündeki depremde, 41 kişi hayatını kaybetmiştir.
  • 30 Ekim 2020 İzmir Depremi: 6.6 büyüklüğündeki depremde, 115 kişi hayatını kaybetmiştir.
  • 24 Kasım 2020 Sivrice Depremi: 5.3 büyüklüğündeki depremde, can kaybı yaşanmamıştır.
  • 6 Şubat 2023 Büyük Depremi ( Kahramanmaraş – Gaziantep – Adana – Elazığ – Hatay – Diyarbakır – Osmaniye – Şanlıurfa .. )  7.8 büyüklüğündeki depremde, 50,096 kişi hayatını kaybetmiştir.

Dünya’da Yaşanmış Büyük Depremler

Dünya tarihi boyunca birçok büyük deprem yaşanmıştır. En büyük depremler genellikle Richter ölçeğine göre 8 ve üstü şiddetle ölçülmüştür. Bazı büyük depremler şunlardır:

  • 2011 Sendai depremi ve tsunamisi (Japonya): 9,0 şiddetinde
  • 2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisi: 9,1 şiddetinde
  • 1960 Valdivia depremi (Şili): 9,5 şiddetinde
  • 1964 Alaska depremi (ABD): 9,2 şiddetinde
  • 1952 Kamçatka depremi (Rusya): 9,0 şiddetinde
  • 1906 San Francisco depremi (ABD): 7,9 şiddetinde
  • 2023 Türkiye – Suriye Depremi 7.6 şiddetinde

Bu sadece bazı örneklerdir ve dünya tarihi boyunca birçok büyük deprem yaşanmıştır.

Müteahhitler Neden Malzemeden Çalar ?

Mütahhitlerin malzemeden çalması, genellikle inşaat maliyetlerini düşürmek ve kârlarını artırmak amacıyla yapılan bir uygulamadır. Bu, düşük kaliteli veya eksik malzeme kullanarak inşaat maliyetlerini düşürmeye veya eksik malzemeleri kullanarak daha fazla kâr elde etmeye çalışmak anlamına gelir. Ancak, bu uygulama yapılan işin kalitesini ve güvenliğini de olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, yapı sektöründe malzemelerin kalitesi ve kullanımı konusunda denetimlerin sıkılaştırılması gereklidir.

İnsan  Canının Hiçmi Kıymeti Yok ?

Hayır, insan canı çok değerlidir ve korunması gereken en önemli şeylerden biridir. Ancak, bazı durumlarda insanların can güvenliği yeterince önemsenmeyebilir veya çıkar amaçlı olarak ihmal edilebilir. Bu durumda, ilgili kurumların ve yasaların etkili bir şekilde uygulanması gerekmektedir.

Bunları Biliyormuydunuz ?

Son Depremler – Boğaziçi Üniversitesi

Blog Yazarı Olabilmeniz Için Dikkat Etmeniz Gereken Püf Noktalar

 

okuyucu yorumlarıOKUYUCU YORUMLARI

Sıradaki içerik:

Deprem Nedir ? Fayları Nasıl Sınıflandırılır ? Kendimizi Nasıl Koruyabiliriz ? Depremle İlgili Bütün Merak Edilenler